Marie-José Klaver
(NRC Handelsblad, 30 januari 2006)

Minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) heeft dit weekeinde een Big Brother Award gekregen - een 'prijs' die jaarlijks wordt uitgereikt aan personen, bedrijven en instellingen die de privacy schenden. Ook ideeën kunnen in aanmerking komen voor een prijs.

Verdonk kreeg de onderscheiding wegens het openbaar maken van de status van uitgeprocedeerde asielzoekers. De minister gaf aan de Congolese regering door dat bepaalde immigranten in Nederland asiel hadden aangevraagd. 'Het privacyaspect van de fouten van de minister is in de media onderbelicht gebleven', zegt internetjournalist Arjan Dasselaar, die deel uitmaakt van de jury van de Big Brother Awards. 'Dit is een concreet geval waarin de schending van de privacy voor mogelijk levensbedreigende situaties heeft gezorgd.'

Het Japanse mediaconcern Sony kreeg een prijs in de categorie bedrijven omdat het vorig jaar spionagesoftware installeerde op 2,6 miljoen cd's. De software, die de cd's tegen illegaal kopieren moest beschermen, stuurde persoonlijke gegevens van de kopers naar Sony. Om van de software af tekomen moesten kopers van de cd van Sony allerlei persoonlijke informatie op een website invullen.

In de categorie overheden en instellingen heeft het Flevoziekenhuis in Almere de prijs gekregen voor de slechte beveiliging van elektronische gegevens van patiënten. Op een website waar patiënten afspraken metspecialisten konden maken, was het door een fout in de beveiliging mogelijkom met de naam en geboortedatum van een patient diens afspraken tebekijken en te veranderen.

Dit jaar werd er voor het eerst ook een Winston Award uitgereikt. De positieve privacyprijs is vernoemd naar de hoofdpersoon van de roman 1984 van George Orwell. Hoogleraar Hans Franken, hoogleraar recht en informatica aan de Universiteit Leiden en lid van de Eerste Kamer (CDA), kreeg de Winston-prijs voor zijn verzet tegen de bewaarplicht van internet- en telefoongegevens. 'Franken heeft onvermoeibaar en grondig tegen de bewaarplicht gestreden', zegt juryvoorzitter Karin Spaink. 'Hij begrijpt als geen ander wat de digitalisering van de maatschappij voor gevolgen heeft voor het persoonlijk leven.'

Big Brother Awards Nederland:

(Verschenen in NRC Handelsblad, 30 januari)